ΦΩΝΗ ΚΥΠΡΙΩΝ – KIBRISLILARIN SESİ – CYPRIOTS’ VOICE
Η ΦΩΝΗ ΚΥΠΡΙΩΝ, δικοινοτικός φορέας που εργάζεται για την επανένωση της Κύπρου, συνήλθε σε διήμερη διάσκεψη, κατά την οποία εξέτασε τις τελευταίες εξελίξεις σε σχέση με την προοπτική λύσης του Κυπριακού, και κατέλεξε ως ακολούθως:
- Το σημερινό πολιτικό σκηνικό. Η νέα κατάσταση που δημιουργείται με τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού μετά τις τελευταίες εκλογές στο βορρά καθώς και η συνεχής παρέμβαση της Τουρκίας σε όλες τις πτυχές της ζωής στην Τουρκοκυπριακή κοινότητα, δημιουργούν κίνδυνο οπισθοδρόμησης στη διαπραγματευτική διαδικασία.
Αυτός ο κίνδυνος είναι επίσης παρών και στο νότο, μετά τις πρόσφατες εκλογές που είχαν ως αποτέλεσμα μεγαλύτερη κοινοβουλευτική εκπροσώπηση εθνικιστικών κομμάτων που αντιτίθενται σαφώς σε μια ομοσπονδιακή διευθέτηση του Κυπριακού.
Παρά ταύτα, η δυνατότητα επίλυσης είναι ακόμα ισχυρή, επαφίεται δε στην αποφασιστικότητα των δυνάμεων που τοποθετούνται υπέρ της λύσης να πάρουν τολμηρές πρωτοβουλίες. Οι επόμενοι μήνες θα είναι κρίσιμης σημασίας για την επίτευξη της επανένωσης του νησιού, διαφορετικά, η Κύπρος θα εισέλθει σε μια νέα εποχή με τη διαίρεση γίνεται μόνιμη και την πολιτική ατμόσφαιρα να μολύνεται σοβαρά με εθνικιστική και θρησκευτική μισαλλοδοξία.
Τα πολιτικά κόμματα και τα κοινωνικά στρώματα που τάσσονται υπέρ της λύσης πρέπει να αναγνωρίσουν αυτή την πραγματικότητα και να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για την αποτροπή αρνητικών εξελίξεων. Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να εργαστούν ενεργά για να υποστηρίξουν την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων και την επίτευξη θετικής απόφασης στο δημοψήφισμα που να σφραγίσει οριστικά τη συμφωνία.
- Η οικονομία της αγοράς. Οι οικονομίες της ελεύθερης αγοράς, στηρίζονται σε συγκεκριμένες προϋποθέσεις, όπως το κράτος δικαίου και μια λειτουργούσα δημοκρατία, η προστασία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η Προστασία του Ανταγωνισμού και κυρίως η προστασία των καταναλωτών.
Η λειτουργία της αγοράς σε μια ομοσπονδιακή Κύπρο θα πρέπει να διασφαλίζεται από το Ευρωπαϊκό πλαίσιο που προαπαιτεί την ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων και ανθρώπων και το δικαίωμα αγοράς και κατοχής περιουσίας. Οι αρχές αυτές στρεβλώνονται από την επιμονή της τουρκικής πλευράς για εγγυημένες εθνοτικές πλειοψηφίες τόσο σε όρους ιδιοκτησίας όσο πολιτικών δικαιωμάτων στις συνιστώσες πολιτείες. Σε μια ανθούσα ελεύθερη αγορά στην ομοσπονδιακή Κύπρο, οποιεσδήποτε παρεκκλίσεις σχετικά με αυτές τις αρχές πρέπει να είναι προσωρινές και πρέπει να προβλέπεται η κατάργησή τους μόλις επιτευχθεί σταθεροποίηση της ενιαίας αγοράς μετά την λύση.
- Επιπτώσεις του Brexit στην Κύπρο. Το επικείμενο δημοψήφισμα του Ηνωμένου Βασιλείου, στις 23 Ιουνίου 2016 μπορεί να έχει συνέπειες για την Κύπρο. Η ΕΕ παρέχει ένα πλαίσιο ειρήνης το οποίο μπορεί να διασαλευτεί σε περίπτωση εκπλήρωσης των φιλοδοξιών ορισμένων Βρετανών πολιτικών που υποστηρίζουν BREXIT και θέλουν να “απελευθερώσουν” όλες τις άλλες χώρες της ΕΕ. Σε αυτή την περίπτωση, οι επιπτώσεις στην αξία της λίρας θα μεταφραστούν σε λιγότερους τουρίστες από το Ηνωμένο Βασίλειο και μεγαλύτερες δυσκολίες στο εμπόριο έξω από την ενιαία αγορά, και επίσης θα μειωθεί η ροή εισοδήματος από το Ηνωμένο Βασίλειο προς των βρετανούς συνταξιούχους που ζουν μόνιμα στο νησί.
- Διευθέτηση περιουσιακού. Το περιουσιακό, που κατά πάσα πιθανότητα αποτελεί το πιο πολύπλοκο και ευαίσθητο ζήτημα των διαπραγματεύσεων του Κυπριακού, στα τελευταία σαράντα περίπου χρόνια, παρουσιάζει σήμερα πολύ λιγότερες επιπλοκές. Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι οι περισσότεροι πρόσφυγες δεν θα ήταν πρόθυμοι να εγκαταλείψουν τις περιοχές όπου εγκαταστάθηκαν και έχτισαν μια ζωή μετά το 1974, αλλά θα προτιμούσαν ανταλλαγή ή αποζημίωση για τις περιουσίες τους.
Είναι προφανές ότι μια win-win προσέγγιση για την επίλυση του ζητήματος ιδιοκτησίας, περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός διεθνούς μέσου που θα μπορεί να συνταιριάζει την επιθυμία του αρχικού ιδιοκτήτη και του μακροπρόθεσμου χρήστη μαζί με την κοινή λογική και, εφόσον απαιτείται, να επικουρείται με πολιτικά κριτήρια που θα έχουν συμφωνηθεί.
- Μακροοικονομία της ενωμένης Κύπρου. Η ιστορική εξέλιξη της οικονομίας στο νότο ευνόησε την επικράτηση συνθηκών και διαρθρωτικών ζητημάτων που προέκυψαν από τα προ νεοφιλελεύθερα τα οποία επιβλήθηκαν μετά την οικονομική κρίση και συντονίζουν την Κύπρο με ευρωπαϊκά πρότυπα.
Στον απόηχο της αποτυχίας του Σχεδίου Ανάν, η Τουρκία επέβαλε οικονομικά προγράμματα που περιλαμβάνουν πακέτο νεοφιλελεύθερων μέτρων λιτότητας και ιδιωτικοποίησης των κρατικών επιχειρήσεων, προκειμένου να δαμάσει το “δυσκίνητο κράτος” στο βόρειο τμήμα της Κύπρου.
Η Τουρκία, προσπαθεί να επιβάλει ιδιωτικοποίηση στρατηγικών τομέων προς το συμφέρον τουρκικών εταιρειών, όπως το νερό, η ηλεκτρική ενέργεια, οι τηλεπικοινωνίες και τα λιμάνια, χρησιμοποιεί την οικονομική εξάρτηση της βόρειας Κύπρος για να υπονομεύσει τους μηχανισμούς λήψης αποφάσεων των Τουρκοκυπρίων και να πάρει τον πλήρη έλεγχο της βόρειας Κύπρο τόσο τώρα όσο και μετά τη λύση του Κυπριακού.
Η διευθέτηση του Κυπριακού θα αποτελέσει τη μόνη διέξοδο από το οικονομικό αδιέξοδο και θα ευνοήσει τη δημιουργία ενός οράματος αειφορίας και κοινωνικής προέκτασης στην οικονομία σε μια ενωμένη Ομοσπονδιακή Κύπρο.
- Ο Πληθυσμός στη βόρεια Κύπρο. Η καθοδηγούμενη ροή πληθυσμού από την Τουρκία έχει δημιουργήσει σημαντική δημογραφική αλλαγή στη βόρεια Κύπρο.. Εκτός από την ηθική πλευρά της βίαιης αλλαγής της πολιτιστικής και κοινωνικής ταυτότητας των Κυπρίων, έχει επιβληθεί και μια τεράστια οικονομική επιβάρυνση επί του οικονομικά ενεργού πληθυσμού που αποτελείται κυρίως από Κύπριους. Οι τουρκοκύπριοι χρησιμοποιούν ιδιωτικές υπηρεσίες αποζητώντας καλή ποιότητα. Ο κύριος χρήστης των δημόσιων υπηρεσιών (εκπαίδευση, θέματα υγείας, φυλακές, τζαμιά, κλπ) είναι Τούρκοι υπήκοοι. Τα στοιχεία αυτά πρέπει να ληφθούν υπόψη στις διαπραγματεύσεις που διεξάγονται μεταξύ των τουρκοκυπρίων και της Τουρκίας σχετικά με τις οικονομικές τους σχέσεις.
Σύμφωνα με αξιόπιστες πηγές, 220 000 πολίτες της ΤΔΒΚ θα γίνουν πολίτες της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας σε αναλογία 4/1. Οι Τουρκιές αξιώσεις για την πολιτογράφηση ακόμα 25000 τούρκων υπηκόων πρέπει να απορριφθεί γιατί θα στρεβλωθεί περαιτέρω η δημογραφία της Βόρειας Κύπρου και θα δημιουργηθεί αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις. Μια έρευνα στη Βόρεια Κύπρο δείχνει ότι σήμερα το 37% των γονέων των παιδιών του δημοτικού σχολείου είναι από την Τουρκία, το 19% είναι πολίτες της ΤΔΒΚ από την Τουρκία, 9% είναι από μικτούς γάμους και 34% Τουρκοκύπριοι. Τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι η πλειοψηφία των κατοίκων στο βορρά προέρχονται από την Τουρκία. Όσον αφορά τους κύπριους πολίτες στο βορρά περίπου το 70 % είναι Τουρκοκύπριοι ή από μικτούς γάμους και 30% είναι Τούρκοι. Αυτοί οι αριθμοί δείχνουν πως δεν πρέπει να υπάρξει ανοχή για την πολιτογράφηση μεγάλου αριθμού Τούρκων υπηκόων.
Η ύπαρξη της τουρκοκυπριακής κοινότητας και η διατήρηση του ρόλου της ως ένας από τους δύο πολιτικά ίσους παίκτες πρέπει να υποστηρίζεται τόσο από τη συμφωνία για μια διευθέτηση όσο και από τη διεθνή κοινότητα.
- Εκπαιδευτική πολιτική. Το θρησκευτικό κατεστημένο της Κύπρο διατήρησε ιστορικά ένα σημαντικό ρόλο στις εκπαιδευτικές διαδικασίες του εκπαιδευτικού συστήματος των Κύπριων. Ο Αρχιεπίσκοπος και ο Μουφτής είχαν ιστορικά τον πρωταγωνιστικό ρόλο για τα εκπαιδευτικά θέματα των αντίστοιχων θρησκευτικών ομάδων.
Η διδασκαλία της ιστορίας και αφηγήσεις στα σχολεία και στην κοινωνία είχαν μονόπλευρη προσέγγιση με στόχο την ενίσχυση του εθνικισμού. Υπήρξε μια αποσιώπηση στα σχολεία σχετικά με το ρόλο των εξτρεμιστών και των εγκλημάτων τους εναντίον της απέναντι κοινότητας.
Οι προσπάθειες για τον εκδημοκρατισμό και τον εκσυγχρονισμό του εκπαιδευτικού συστήματος καθώς και την προώθηση Κυπροκεντρικών χαρακτηριστικών, απέτυχαν. Οι εθνικιστικές δυνάμεις και στις δύο πλευρές καταπολέμησαν και ακόμα εναντιώνονται σε τέτοιες προσπάθειες !
Η «Φωνή Κυπρίων » υποστηρίζει σθεναρά το ρόλο της δικοινοτικής τεχνικής επιτροπής για την Εκπαίδευση και απαιτεί την ενεργή λειτουργικότητα για την εκτέλεση της εντολής της διασφαλίζοντας ότι «οι δύο Κοινότητες πρέπει να εξετάσουν και να αλλάξουν το περιεχόμενο της εκπαίδευσης, προκειμένου να συμβάλει σε μια βιώσιμη, αειφόρα και λειτουργική διευθέτηση δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας.
- Συμβολή της ακαδημαϊκής κοινότητας. Η ακαδημαϊκή κοινότητα μπορεί περισσότερο από το να παράγει απλά ερευνητική εργασίας που σχετίζεται με το κυπριακό ζήτημα. Οι ακαδημαϊκοί μπορούν και πρέπει ανοιχτά να λάβουν σημαντικά μέτρα προς την κατεύθυνση της συμφιλίωσης των κοινοτήτων. Έχουν το ειδικό βάρος, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μοχλός τόσο προς στην κοινωνία, αλλά και τους πολιτικούς ηγέτες. Ωστόσο, ζητήματα «αναγνώρισης» και η γραφειοκρατία αποθαρρύνουν τους ακαδημαϊκούς να γνωριστούν μεταξύ τους και να συνεργαστούν για την αποτύπωση της κατάστασης που θα πρέπει να κυριαρχήσει μετά την λύση του κυπριακού (οικονομία, κράτος δικαίου, κ.λπ.).
Οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών μπορούν να συμμαχήσουν με ομόφρονες ακαδημαϊκούς, έτσι ώστε να βοηθήσουν ο ένας τον άλλο κατά την προσεχή περίοδο για κάνουν εργαστούν μαζί με κοινωνικές ομάδες καθώς και δυνάμεις που μπορούν να βοηθήσουν στη δημιουργία ενός ευνοϊκού κλίματος για μια διευθέτηση του κυπριακού.
- Κοινοτικά Μέσα Ενημέρωσης. Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης στην Κύπρο είναι διαιρεμένα ως μέσα σε κάθε μία από τις δύο κοινότητες. Και οι δύο πλευρές αντιμετωπίζουν κοινά προβλήματα και προκλήσεις.
Καταβάλλονται προσπάθειες για συνεργασία από τα συνδικάτα των μέσων ενημέρωσης και των δύο πλευρών.
Τα κοινοτικά μέσα ενημέρωσης μπορεί να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στον καθορισμό περιβάλλοντος προσέγγισης των πλευρών. Το CCMC και το “MYCYradio” αποτελούν εξελικτικές πρωτοβουλίες συνεργασίας, ενώ αναμένεται η δημιουργία νέας διαδικτυακής πύλης για τη συνεργασία των μέσων ενημέρωσης που θα συνδέει την κοινωνία των πολιτών και τα μέσα ενημέρωσης και από τις δύο κοινότητες. Αυτές οι προσπάθειες ενισχύουν τις δυνατότητες των επαγγελματιών των μέσων ενημέρωσης, και τους επιτρέπουν να συνεργάζονται, και επίσης ενδυναμώνουν γενικά τον εγκλιματισμό των πολιτών στα μέσα επικοινωνίας.
Ο απώτερος στόχος των κοινοτικών μέσων ενημέρωσης είναι να καταστήσει δυνατή την επικοινωνία και διάδοση των ειδήσεων και στις δύο πλευρές ούτως ώστε η κοινωνία των πολιτών, τα ΜΜΕ και το ευρύ κοινό να μπορούν να συμμετέχουν και να γνωρίζουν ό, τι συμβαίνει και στις δύο πλευρές της διαχωριστικής γραμμής.
- Ενέργεια και ο ρόλος της Ενωμένης Κύπρου. Οι πρόσφατες εξελίξεις στο ενεργειακό φάσμα γύρω από την Κυπριακή ΑΟΖ, δημιουργούν προκλήσεις για τη θέση στον ενεργειακό χάρτη και τονίζουν τη σημασία του ρόλου της ενωμένης Κύπρου απέναντι στην Ευρωπαϊκή, την περιφερειακή και την τοπικό αρένα της ενέργειας.
Μια ενωμένη Κύπρος θα εξασφαλίσει πιο σταθερά νοτιο-ανατολικά σύνορα ευνοούν τη δημιουργία ενεργειακού κόμβου, συμπεριλαμβανομένων επίγειου ή πλωτού σταθμού υγροποίησης φυσικού αερίου. Ένα τέτοιο κομβικό σημείο θα εξυπηρετεί την περιφερειακή σταθερότητα μέσω της προώθησης των εξαγωγών μεταξύ Τουρκίας-Ισραήλ και Τουρκίας-Αιγύπτου. Στο πλαίσιο αυτό η Κύπρος μπορεί να γίνει επίσης έντιμος διαμεσολαβητής όσον αφορά τις διαπραγματεύσεις για την ΑΟΖ ανάμεσα στο Ισραήλ και το Λίβανο, καθώς και ένα σημαντικό εμπορικό κέντρο για την περιοχή.
Η Κύπρος στο πλαίσιο αυτό μπορεί να αποτελέσει ένα ελκυστικό επενδυτικό προορισμό για ενεργειακά έργα, συμπεριλαμβανομένων υπηρεσιών στήριξης της ναυτιλίας και της θαλάσσιας διακίνησης εμπορευμάτων και υπηρεσιών, και θα ευνοεί επίσης την επέκταση των διμερών και πολυμερών διεθνών συναλλαγών
- Αλήθεια και συμφιλίωση. Η αποδοχή των γεγονότων βίας του παρελθόντος μας είναι θεμελιώδης για την επίτευξη λύσης στο κυπριακό που θα οδηγήσει προς ένα ειρηνικό μέλλον.
Η έρευνα για τη διαπίστωση των πιθανών χώρων ταφής και την εξιχνίαση του τι συνέβη στους «αγνοουμένους», που διεξάγεται με πρωτοβουλία της Sevgul Uludag, έχει αποδείξει τον καθοριστικό ρόλο της συμμετοχής των πολιτών για την αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτού του ευαίσθητου ζητήματος. Επιπλέον, η πρωτοβουλία «Μαζί Μπορούμε» που έχει εξελιχθεί μέσα από αυτή τη διαδικασία, συγκεντρώνει τουρκοκύπριους και ελληνοκύπριους συγγενείς αγνοουμένων, θυμάτων των σφαγών και άλλων θυμάτων της διακοινοτικής βίας και αποτελεί μια κοινή πλατφόρμα διαλόγου και δράσης, που εγκαλεί τους συγγενείς και προωθεί την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με τα γεγονότα αυτά, με στόχο την προώθηση της συμφιλίωσης.
Η τεχνογνωσία της κοινωνίας των πολιτών στον τομέα αυτό θα πρέπει να αξιοποιηθεί κατάλληλα με την πλήρη αξιοποίηση της εμπειρίας τους και της εκτεταμένης εργασία που έχει ήδη πραγματοποιηθεί για τα θέματα αυτά και διαρκεί περισσότερο από μια δεκαετία, με αποτελεσματική δικοινοτική συνεργασία.
Η Φωνή Κυπρίων απευθύνει επείγουσα έκκληση για δημιουργία μιας Επιτροπής Αλήθειας και Συμφιλίωσης εμπλέκοντας τους εμπειρογνώμονες της Κοινωνίας των Πολιτών, με εντολή να εξασφαλίσει τη διεξαγωγή μιας οργανωμένης επαγγελματικής έρευνας για τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν και από τις δύο πλευρές, η οποία μετά από ενδελεχή συζήτηση και συναίνεση να εισηγηθεί την εφαρμογή αμνηστίας ή «εναλλακτική τιμωρίας» κατά τη διαδικασία της διερεύνησης των εγκλημάτων πολέμου.
- Η κρίση στη Μέση Ανατολή και επίδραση στην Κύπρο και Τουρκία. Η σοβαρή και περίπλοκη ανωμαλία που επικρατεί στη Μέση Ανατολή που προκαλείται από τη σκληρή δράση του ISIS και άλλων σχετικών οργανώσεων, έχουν κλονίσει τη διεθνή σταθερότητα στην περιοχή. Το σημερινό καθεστώς της Τουρκίας αλληλεπιδρά με αυτές τις δυνάμεις και έρχεται σε ανταγωνισμό με μια μεγάλη δομή γεωπολιτικών συμφερόντων. Η Κύπρος πρέπει να αξιολογήσει τη εμπλοκή της Τουρκίας και να εκμεταλλευτεί την κατάσταση κατά τη διάρκεια των δικοινοτικών συνομιλιών, προκειμένου να τις οδηγήσει προς μια ταχεία και ισορροπημένη λύση που θα μπορούσε να θωρακίσει τη χώρα από τα γύρω προβλήματα.
Ανακοίνωση αρ 31 – Φωνή Κυπρίων 29/5/2016