Η Φωνή Κυρίων, δικοινοτικό φόρουμ που εργάζεται για την ειρήνη και τη συμφιλίωση, καλεί τα μέρη στη διάσκεψη του Κρανς Μοντάνα να κινηθούν μέσα στο πλαίσιο που έθεσε ο ΓΓ των ΗΕ, να καταλήξουν σε μια συνολική συμφωνία, και να προχωρήσουν σε μια ειλικρινή εκστρατεία διαφώτισης που, μέσα από επιτυχή δημοψηφίσματα, να οδηγήσει σε μια επανενωμένη ομοσπονδιακή Κύπρο.
Η Φωνή Κυπρίων, σε συνάντηση ολομέλειας μεταξύ 30 Ιουνίου και 2 Ιουλίου 2017, αφού μελέτησε τις παραμέτρους της ειρηνευτικής διαδικασίας και εξέτασε τα πιθανά προβλήματα στην υλοποίηση μια βιώσιμης ομοσπονδιακής λύσης, κατέληξε στα ακόλουθα συμπεράσματα:
- Οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων δείχνουν να παραμένουν φυλακισμένοι στις συμβατικές αντιλήψεις για το Κυπριακό. Είναι καιρός να σκεφτούν «έξω από το κουτί» για να μπορέσουν να τρέξουν μαζί το τελευταίο μισό μίλι του μαραθώνιου, και να επιδείξουν την απαραίτητη πολιτική βούληση για επίτευξη συμφωνίας που να διασφαλίζει την ισότητα σε μια χώρα όπου ο κάθε πολίτης θα νοιάζεται για τον «άλλο».
- Η πρακτική του «τίποτε δεν συμφωνείται αν δεν συμφωνηθούν όλα» έχει αποδειχθεί ατελέσφορη καθόσον καθυστερεί για δεκαετίες μια συνολική διευθέτηση. Χρειάζεται μια νέα στρατηγική η οποία να αξιοποιεί τις συγκλίσεις και να οικοδομεί πάνω σε αυτές αντί να αρχίζουν κάθε φορά από την αρχή.
- Έρευνες κοινής γνώμης που έχουν διενεργηθεί από αξιόπιστους οργανισμούς καταδεικνύουν ουσιαστική μετακίνηση των πολιτών υπέρ της υιοθέτησης της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας. Στη βάση αυτής της τάσης πρέπει να κινηθεί η πολιτική ώστε να επιτευχθεί μεγάλη πλειοψηφία στο δημοψήφισμα. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με στρατηγικές που ενθαρρύνουν και διευκολύνουν επαφές ανάμεσα στις δυο κοινότητες σε όλα τα επίπεδα. Σύμφωνα με τις έρευνες κοινής γνώμης, η επαφή ανάμεσα στους ανθρώπους προάγει την εμπιστοσύνη, μειώνει την προκατάληψη, και διευκολύνει την συνεργασία σε ισότιμο καθεστώς. Παρά την έλλειψη ενθάρρυνσης, οι θετικές στάσεις έχουν ενισχυθεί σε μεγάλο βαθμό ανάμεσα στους πολίτες των δυο κοινοτήτων δημιουργώντας προσδοκίες για ανεμπόδιστη εφαρμογή μιας ομοσπονδιακής λύσης νοουμένου ότι όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές στο επίπεδο της ηγεσίας θα εργαστούν προς την κατεύθυνση ενίσχυσης αυτής της πορείας.
- Στην ελληνοκυπριακή πολιτική σκηνή, τα δύο μεγαλύτερα κόμματα, ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ είναι σαφώς τοποθετημένα υπέρ της ομοσπονδίας. Στον ούτω καλούμενο «ενδιάμεσο χώρο» διαγκωνίζονται ηγέτες μικρών κομμάτων που, μέσα από εθνικιστικές απορριπτικές πολιτικές, υπηρετούν προσωπικές τους φιλοδοξίες, παρουσιαζόμενοι ως έτοιμοι να απορρίψουν οποιαδήποτε πρόταση για μια διευθέτηση. Από την άλλη, ανάμεσα στα τουρκοκυπριακά κόμματα δεν υπάρχει κοινή αντίληψη για την έννοια της διζωνικότητας. Τα πράγματα θα ξεκαθαρίσουν μόνο όταν επιτευχθεί μια συμφωνημένη διευθέτηση.
- Οι Κύπριοι τείνουν να διαβάζουν επιλεκτικά την ιστορία τους. Στο σύνθημα ¨Δεν ξεχνώ», το οποίο χρησιμοποιείται και στις δύο κοινότητες οι, μεν Ελληνοκύπριοι καλούνται να μη ξεχνούν όσα συνέβησαν από το 1974 και μετά οι δε Τουρκοκύπριοι καλούνται να μη ξεχνούν όσα συνέβησαν πριν το 1974. Για να επιτύχουμε κοινό έδαφος για ειρήνη και συμφιλίωση, πρέπει να φέρουμε στο φως την κοινή κοινωνική ιστορία των Κυπρίων. Πέρα από τα κοινά στοιχεία στη σφαίρα της κοινωνικής και της πολιτισμικής ζωής, θα πρέπει –χωρίς οι κοινότητες να χάνουν τη φυσιογνωμία τους- να εμπεδωθεί ο κυπριωτισμός, η αγάπη για την Κύπρο, ώστε να αντικατασταθεί ο εθνοτικός με τον πολιτειακό πατριωτισμό. Αυτή η διεργασία θα συμβάλει ουσιαστικά στην ομαλή εφαρμογή και την τελική επιτυχία της ομοσπονδιακής λύσης σε μια επανενωμένη Κύπρο.
- Το κυπριακό φυσικό αέριο έχει υπερτιμηθεί στη βάση δεδομένων που ίσχυαν πριν την πετρελαϊκή κρίση. Η πρόβλεψη είναι ότι οι τιμές φυσικού αερίου στην παγκόσμια αγορά θα παραμείνουν σε χαμηλά επίπεδα για το προβλεπτό μέλλον δεδομένου του σκληρού ανταγωνισμού από το χαμηλού κόστους ρωσικό φυσικό αέριο, τα τεράστια αποθέματα του Κατάρ, και την παραγωγή φυσικού αερίου από σχιστόλιθο στις ΗΠΑ. Το κόστος εξόρυξης φυσικού αερίου από το Αφροδίτη (οικόπεδο 11) καθώς και από το οικόπεδο 10, το οποίο παρέχει θετικές ενδείξεις, βρίσκεται πολύ κοντά στις τιμές πώλησης στις γειτονικές μας αγορές (Ευρώπη, Ασία, Αίγυπτος) αφήνοντας ελάχιστα περιθώρια κέρδους στις εμπλεκόμενες εταιρείες. Επιπλέον, οι σχεδιασμοί της Τουρκίας μέχρι το 2023 δεν αφήνουν αμφιβολία ότι η τουρκική ενεργειακή στρατηγική στοχεύει σε πλήρη απεξάρτηση από εισαγωγές μέσα από την ανάπτυξη ιδίων πηγών ενέργειας (υδροηλεκτρική, λιγνίτης, πυρηνικοί σταθμοί). Τα ως άνω στοιχεία καταδεικνύουν ότι το κυπριακό φυσικό αέριο δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αποφασιστικός παράγοντας στις συνομιλίες για επίλυση του Κυπριακού. Ούτε πρέπει να δημιουργούνται υψηλές προσδοκίες για μεγάλη αύξηση του κυπριακού εθνικού εισοδήματος, η οποία υπολογίζεται ότι το 2028, οπότε και η μέγιστη απόδοση των κοιτασμάτων, δεν θα ξεπερνά τα 650 εκ. ευρώ.
- Η αριστερή προσέγγιση στην Ευρώπη για αντιμετώπιση της λιτότητας κερδίζει έδαφος σε Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ισπανία… Πρόσφατες εκλογικές αναμετρήσεις σε αυτές τις χώρες καταδεικνύουν απότομη στροφή των πολιτών στην ανάγκη για πολιτικές πρόνοιας και κοινωνικής αλληλεγγύης. Η σαφής ενίσχυση των αριστερών πολιτικών δυνάμεων δημιουργεί επίσης ελπίδες ότι η εθνικιστική απειλή, η οποία κατέστη ενδημική σε πλείστες ευρωπαϊκές χώρες, θα περιοριστεί σε περιθωριακά επίπεδα.
- Τα τουρκοκυπριακά ΜΜΕ, τριπλάσια σε αριθμούς από τα αντίστοιχα ελληνοκυπριακά, τίθενται όλο και πιο πολύ υπό τον έλεγχο του τουρκικού κατεστημένου. Τα μόνα πραγματικά ανεξάρτητα ΜΜΕ, που ανήκουν σε ΜΚΟ ‘η πολιτικά κόμματα, αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα οικονομικής επιβίωσης. Μέσα σε τέτοιες συνθήκες, καθίσταται άνισος ο αγώνας για ανάπτυξη μιας κυπροκεντρικής κουλτούρας μέσα στην τουρκοκυπριακή κοινότητα.
- Τα ευρήματα ερευνών τόσο του Πανεπιστημίου Κύπρου όσο και άλλων οργανισμών, τα οποία σημειώνουν δραματική στροφή των πολιτών προς την αποδοχή της δικοινοτικής διζωνικής ομοσπονδίας, ερμηνεύονται ως συνέπεια, μεταξύ άλλων, και του πυκνού δικτύου επαφών ανάμεσα στις δύο κοινότητες που αναπτύσσεται στο επίπεδο της κοινωνίας των πολιτών παρά τον φυσικό διαχωρισμό και τους διάφορους περιορισμούς. Τα ευρήματα αυτών των ερευνών πρέπει να φτάσουν και σε αυτούς που αποφασίζουν, με την αξίωση να ληφθούν σοβαρά υπόψη στη χάραξη πολιτικής.
Ανακοίνωση αρ 33 – Φωνή Κυπρίων 02/07/2017